0.4 De woningkwaliteitspiramide

In het verleden bestond het handhavingsinstrumentarium voor de minimale woningkwaliteit vooral uit een tweesporenbeleid: enerzijds de administratieve handhaving met de procedure tot ongeschikt- en onbewoonbaarverklaring (met daaraan verbonden de opname op de Vlaamse inventaris en de heffingsplicht) en anderzijds de strafrechtelijke handhaving.

Sinds enkele jaren werkt Wonen in Vlaanderen samen met de lokale besturen en de andere partners aan de ontwikkeling van een volwaardige en doordachte handhavingspiramide.

Die piramide begint onderaan bij het stimuleren van een vrijwillige naleving van de minimumnormen. Daarvoor zetten we in op uitgebreide communicatie over die minimumnormen, zowel naar burgers als naar lokale besturen en andere betrokkenen. Enkele voorbeelden van communicatie-initiatieven:

  • grootschalige sensibiliseringscampagnes over de rookmeldersverplichtingen, de maatregelen ter preventie van CO-vergiftiging en de woningkwaliteitsnormen;

  • laagdrempelige informatie via de website en brochures;

  • persberichten;

  • opleidingen, infosessies en workshops voor lokale besturen en andere belanghebbenden.

Het preventief toezicht is de volgende schakel in de handhavingspiramide. Daaronder valt onder meer het stimuleren van conformiteitsonderzoeken zonder dat er een vermoeden is van woningkwaliteitsproblemen. Dat kan op vraag van de verhuurder of op eigen initiatief van de gemeente of van Wonen in Vlaanderen. Voor de private huurmarkt staat in deze schakel het conformiteitsattest centraal. Als lokaal bestuur kunt u bijvoorbeeld het conformiteitsattest op uw grondgebied verplichten. Om dit op grotere schaal mogelijk te maken, werkt Wonen in Vlaanderen een opleidings- en erkenningstraject voor woningcontroleurs uit.

Waar deze sensibiliserende en preventieve aanpak faalt, is een sterkere interventie en een steeds dwingender optreden nodig. Dat dwingender optreden gaat van de (zachte) waarschuwingsprocedure, de administratieve procedure tot ongeschikt- en onbewoonbaarverklaring tot, voor de ergste gevallen van krotverhuur, de strafrechtelijke procedure.

 

 

De ambitie hierbij is tweeledig:

  • alle slechte en zeer slechte woningen worden opgewaardeerd zodat ze minstens de minimale woningkwaliteitsnormen halen;

  • alle matige en goede woningen worden onderhouden en tijdig opgewaardeerd zodat ze naast de minimale woningkwaliteitsvereisten ook hogere streefdoelen halen op het vlak van bijvoorbeeld energiezuinigheid en duurzaamheid.