193: geen 2 geaarde stopcontacten in de keukenfunctie naast deze in gebruik voor de vaste toestellen
Toepassing van de rubriek
In rubriek 193 beoordeelt de woningcontroleur of het minimale comfort van twee vrije geaarde stopcontacten bij het aanrecht in de ruimte waar de keukenfunctie is ingericht, aanwezig is.
Te beoordelen elementen en werkwijze van de woningcontroleur
De woningcontroleur stelt visueel vast of er twee vrije geaarde stopcontacten bij het aanrecht in de keukenfunctie aanwezig zijn. Is dit niet het geval, of werkt een stopcontact niet, dan wordt dit als gebrek aangevinkt. Ook indien de installatie niet conform de voorschriften is uitgevoerd, wordt dit als gebrek aangevinkt. Een niet functionerend stopcontact of een stopcontact dat niet volgens de regels van de kunst is uitgevoerd, wordt immers als onbestaand beschouwd.
In de keukenfunctie is het belangrijk dat de twee stopcontacten geaard zijn, omwille van het frequent gebruik van toestellen van klasse I bij de keukenactiviteiten. Wanneer er twee stopcontacten aanwezig zijn, maar deze zijn niet geaard, dan wordt dit als gebrek in deze rubriek gequoteerd. Om vast te stellen of aarding aanwezig is, wordt een meettoestel gebruikt.
Een belangrijk detail is dat de aanwezigheid van het stopcontact voor de functie van belang is, eerder dan voor de ruimte, zoals onder rubriek 191 beschreven. In geval van een open keuken in de leefruimte zijn er dus twee vrije geaarde stopcontacten nodig in de open keuken. De toestellen waarvoor deze stopcontacten gebruikt worden, worden immers in de keukenfunctie ingezet. Omgekeerd zal een derde stopcontact in de open keuken niet in aanmerking kunnen komen als een stopcontact in de leefruimte.
De twee geaarde vrije stopcontacten dienen bruikbaar te zijn en ook bereikbaar. Een stopcontact dat zich in een kast of achter een wandmeubel bevindt, komt niet in aanmerking. De term ‘bereikbaar’ betekent dat de stopcontacten boven het aanrecht of in de onmiddellijke nabijheid ervan dienen te zitten. Een stopcontact op 15 cm boven de vloer naast de keukenkasten is immers nutteloos en leidt tot gevaarlijke situaties; de meeste keukentoestellen hebben korte draden, precies om het risico op ongevallen in de keuken te vermijden.
Vaste toestellen
Een stopcontact is bruikbaar als er geen vast elektrisch toestel op aangesloten is.
In een keukenfunctie zijn er steeds een aantal vaste toestellen in gebruik. Nochtans komen niet alle vaste toestellen in elke keuken voor, wat wel eens tot verwarring kan leiden om precies te bepalen of er twee vrije geaarde stopcontacten zijn. Het komt inderdaad vaak voor dat er meerdere geaarde stopcontacten zijn, maar dat sommige in gebruik zijn door bepaalde toestellen. Ook al lijkt een toestel op een aanrecht soms een vaste plaats in te nemen (bijvoorbeeld een microgolfoven), betekent dit niet automatisch dat dit een vast toestel is.
Voorbeelden van vaste keukentoestellen zijn:
-
een noodzakelijk kookfornuis, tenzij een fornuis op gas kan geplaatst worden;
-
toestellen die in de keuken aanwezig zijn, al dan niet ingebouwd: dampkap, koelkast, oven, vaatwas, boilertje, diepvries, elektrische verwarming;
-
toestellen die ingebouwd zijn in de keuken: microgolfoven, koffietoestel, frietketel, grill, steamer.
Voorbeelden van losse keukentoestellen, ook al lijkt het toestel een ‘vaste’ plaats op het aanrecht te hebben, zijn: koffiezetapparaat, microgolfoven, broodoventje, keukenrobot en broodrooster.
Quotering van concrete toepassingsgevallen
Een niet limitatieve lijst van concrete toepassingsgevallen is opgenomen in bijlage 58 van het MB.
Quotering categorie II
Gebreken onder deze rubriek vallen altijd onder categorie II. Dit zijn ernstige gebreken die het gebruikscomfort ernstig beïnvloeden, en dus verholpen dienen te worden omdat ze vaak aanleiding geven tot zeer gevaarlijke situaties.
Z_193_II_01: quotering rubriek 193 in categorie II: twee vrije geaarde stopcontacten ontbreken in de keukenfunctie.
Opmerking: het onderste stopcontact is niet geaard, zodat er geen twee vrije geaarde stopcontacten in deze keuken ter beschikking zijn en een quotatie nodig is.
Z_193_II_02: quotering rubriek 193 in categorie II: twee vrije geaarde stopcontacten ontbreken in de keukenfunctie
Opmerking 1: deze stekkerdoos met verlengdraad werd gebruikt om het tekort aan stopcontacten op te vangen; de doos is grotendeels gesmolten door de hitte van het gasfornuis.
Opmerking 2: een stekkerdoos komt nooit in aanmerking om de noodzakelijke twee geaarde vrije stopcontacten in de keukenfunctie te leveren.
Opmerking 3: bovenop de quotatie onder rubriek 193 zal dit ook onder rubriek 51 (risico op brand en elektrocutie) gequoteerd worden; de naakte geleiders onder spanning zijn aanraakbaar en brand kan hier zeer makkelijk ontstaan.
Z_193_II_03: quotering rubriek 193 in categorie II: twee vrije geaarde stopcontacten ontbreken in de keukenfunctie
Opmerking: er is slechts één geaard stopcontact zodat gequoteerd wordt; het gebruik van verdeelstekkers zoals hier, is niet toegestaan.
Z_193_II_04: quotering rubriek 193 in categorie II: twee vrije geaarde stopcontacten ontbreken in de keukenfunctie
Opmerking 1: een stekkerdoos kan niet instaan voor het leveren van twee geaarde stopcontacten in de keukenfunctie, ook al is de stekkerdoos vastgeschroefd boven het aanrecht.
Opmerking 2: deze situatie kan voor brand zorgen: hoewel deze stekkerdoos er stevig uitziet en geaard lijkt te zijn, is de bekabeling in stekkerdozen soms dunner dan 2,5 mm²; indien via de stekkerdoos toestellen met groot verbruik (oventje, vaatwas, kookplaat, …) gevoed worden, kan de draad intern oververhit raken en brand ontstaan; ook rubriek 51 zal dus aangevinkt worden.
Bijkomende opmerking – geen quotering
Indien er vaststellingen worden gedaan die geen gebrek betekenen, maar wel aandacht vragen omdat ze potentieel hinderlijk of ongepast kunnen zijn, kunnen deze als bijkomende opmerking genoteerd worden.
Z_193_O_01: rubriek 193, geen quotering maar bijkomende opmerking: twee vrije geaarde stopcontacten aanwezig in de keukenfunctie
Opmerking: bij het linkse stopcontact is de rand van de middelste afdekplaat losgescheurd; het middendeel (waar de stekker ingestoken wordt) is aanwezig zodat geen geleidende delen aanraakbaar zijn en het stopcontact veilig is; de bijkomende opmerking wordt gemaakt dat het afdekplaatje best weer vastgezet wordt; er zijn twee vrije geaarde stopcontacten aanwezig bij het keukenaanrecht, dus er wordt niet gequoteerd.
Extra voorbeelden
Z_193_E_01: keuken met ruimschoots voldoende geaarde stopcontacten: twee vrije geaarde stopcontacten aanwezig in de keukenfunctie.
Opmerking: de acht vrije geaarde stopcontacten boven het aanrecht van deze keuken voldoen ruimschoots aan de vereiste.
Regelgeving
Artikel 65 van het MB.
Bijlage 58 van het MB.
Veelgestelde vragen

Idealiter zitten deze stopcontacten boven het aanrecht, maar als ze voldoende dicht bij het aanrecht zitten, kan dit ook aanvaard worden. Het is belangrijk dat losse keukenapparaten veilig kunnen aangesloten en gebruikt worden.