VLOK - veelgestelde vragen

Het stimuleren van een vrijwillige naleving van de minimumnormen woningkwaliteit vormt de basis van onze woningkwaliteitspiramide. De publieke ontsluiting van VLOK data ondersteunt deze doelstelling.

We zijn dat ook blij dat we vanaf nu in nauwe samenwerking met de dienst datapublicatie volgende datasets publiek kunnen aanbieden:

1. Panden met een herstelvordering via POI-service. Locatie en adresgegevens van panden waarvoor een herstelvordering is opgemaakt die opgenomen is in het register van herstelvorderingen. Deze dataset bevat informatie over alle panden waarvoor de Vlaamse Wooninspectie De Vlaamse Wooninspectie is onderdeel van de dienst Handhaving van het agentschap Wonen in Vlaanderen. De Vlaamse wooninspectie zorgt voor de strafrechtelijke handhaving van de woningkwaliteit. Zij treedt op tegen het verhuren van woningen met ernstige kwaliteitsproblemen, rekening houdend met vastgestelde prioriteiten. in de strafrechtelijke procedure woningkwaliteitshandhaving een herstelvordering opstelt en waarvoor herstel nog niet is uitgevoerd, zoals opgenomen in het register van herstelvorderingen.

2. Woningen op de Vlaamse inventaris van ongeschikte en onbewoonbare woningen via POI-service. Locatie en adresgegevens van woningen die op de Vlaamse inventaris van ongeschikte en onbewoonbare woningen staan. Deze dataset bevat informatie over het bestaan van een actueel besluit om een woning ongeschikt of onbewoonbaar te verklaren.

3. Woningen met een conformiteitsattest via POI-service. Locatie en adresgegevens van woningen met een geldig conformiteitsattest Wie een woning in Vlaanderen verhuurt, moet ervoor zorgen dat deze volledig in orde is en voldoet aan bepaalde normen. Het conformiteitsattest (CA) is een officieel document dat de gemeente aflevert en dat aantoont dat uw woning aan de woningkwaliteitsnormen voldoet. In sommige gevallen kan ook Wonen in Vlaanderen een conformiteitsattest afleveren. Om na te gaan of een woning conform, veilig en gezond is, voert een woningcontroleur van de gemeente of van Wonen in Vlaanderen een conformiteitsonderzoek uit. Hij controleert de woning aan de hand van een technisch verslag.De woning krijgt een conformiteitsattest als ze niet ongeschikt of onbewoonbaar is en voldoende rookmelders heeft.. Deze dataset bevat informatie over het bestaan van een niet vervallen conformiteitsattest.

Iedereen kan zonder aanmelden de gegevens bekijken via de Geopunt-kaart > Kaarten en plaatsen > Bouwen en wonen > Woningkwaliteit. De datasets updaten dagelijks.

U kunt de datasets ook integreren in uw eigen (GIS-)applicatie of downloaden voor hergebruik.

Zie voor meer informatie VLOK publieke data

Ook niet publieke data kunt u integreren voorzover u dit juridisch mag. Zie VLOK niet-publieke data (webservices).

• Een IGS verantwoordelijke kan de interesse voor meerdere gemeentes registreren en dus VLOK-contactpersoon zijn voor meerdere gemeentes.

• Elke gemeente heeft zijn eigen lokale beheerders die het VLOK-gebruiksrecht moeten toekennen.

• De IGS verantwoordelijke contacteert de verschillende gemeenten om als coördinator de gebruikerslijst samen te stellen en deze door te geven aan de lokale beheerders van de respectievelijke gemeentes.

Individuele gemeente:

Een formele beslissing van het college van burgemeester en schepenen volstaat.  Ondertekening van het afsprakenkader is niet nodig.  Verwijs onderaan het afsprakenkader naar de beslissingsdatum en mail het door naar vlok@vlaanderen.be

IGS

Een VLOK-contactpersoon heeft twee mogelijkheden:

1. Formele beslissing van de respectievelijke college’s van burgemeester en schepenen.  Ondertekening van het afsprakenkader is niet nodig.  Verwijs onderaan het afsprakenkader naar de respectievelijke beslissingsdata.

2. Beslissing van de voorzitter van het beslissingsorgaan van het IGS (beheerscomité of raad van bestuur).  In dit geval is het wel nodig dat de gemandateerde het afsprakenkader ondertekent.

• Manueelondertekenen: print de mail met afsprakenkader af, onderteken manueel, scan terug in en mail naar vlok@vlaanderen.be

• Digitaal ondertekenen: sla de mail op als een pdf, onderteken digitaal en mail door naar vlok@vlaanderen.be.

Voor Wonen in Vlaanderen is het voldoende dat het lokaal bestuur een veiligheidsconsulent heeft. 

De verplichting rond informatieveiligheid is een algemene juridische verplichting die we hebben opgenomen in overleg met de VVSG.  We nemen het engagement op in het afsprakenkader zodat iedereen goed weet wat de juridische verplichtingen zijn om VLOK te kunnen gebruiken. 

De webiste van de VTC vermeldt het volgende rond de verplichting informatieveiligheidsconsulent:

“Een informatieveiligheidsconsulent, impliceert niet automatisch dat er al een veiligheidsbeleid en –plan is, zeker niet als deze pas recent is aangesteld, noch dat in de praktijk alles veilig is wat informatie betreft. Het is wel al een noodzakelijk en verplicht begin. Omgekeerd is het mogelijk dat er door een voldoende bemande IT-dienst al een voldoende veiligheidsniveau wordt gegarandeerd zonder dat aan de formele vereisten is voldaan, maar dat zal eerder beperkt zijn.”

Wonen in Vlaanderen heeft de bedoeling de gemeenten goed te informeren.  We hebben niet de mensen en de middelen om voor elke gemeente na te gaan of ze ook daadwerkelijk hun engagement nakomen.  We vertrouwen de gemeente dat ze hun juridische verplichtingen vervullen. Als we een goedgekeurd afsprakenkader ontvangen, kan uw gemeente VLOK gebruiken.

• Permanente actualisatievan de toegangsrechten betekent dat het lokaal bestuur er voor zorgt dat personen met een actief gebruikersrecht ook effectief dit gebruikersrecht mogen behouden. Als iemand bijvoorbeeld uit dienst gaat, is het nodig om zijn VLOK-gebruikersrecht te beëindigen. Zie STAP 3c: Flow gebruiker uit dienst (oa. lokale beheerder)

• Monitoring van het gebruik wil zeggen dat het lokaal bestuur zorgt dat gebruikers aan wie ze een toegangsrecht hebben verleend, dit recht gebruiken enkel en alleen voor het doel van het verbeteren van de woningkwaliteit. Uw informatieveiligheidsconsulent kan de rol van Auditor krijgen in VLOK welke hem toelaat om rapporten te raadplegen met loggingsgegevens van het gebruik.  Deze rapporten zijn nog in opmaak.

Via VLOK-online kunnen gebruikers rijksregister- en kadastergegevens opvragen. Daarom moet elke gemeente die VLOK gebruikt over de nodige machtigingen beschikken om data uit andere authentieke bronnen dan VLOK te verwerken.  Daarom raden we aan om in te tekenen op de algemene machtiging voor rijksregistergegevens voor de niet-inwoners (en op de algemene machtiging voor kadastergegevens.

IGS’en kunnen ook gebruik maken van RR- en kadastergegevens als ze een gemeentelijke taak moeten uitvoeren in opdracht van een gemeente waarvoor de gemeente in kwestie gemachtigd is. IGS’en hebben geen afzonderlijke machtiging nodig maar sluiten best wel een verwerkersovereenkomst met de gemeente.

Concreet: Gemeente X is toegetreden tot beide machtigingen. Gemeente X geeft een opdracht aan een IGS om bijvoorbeeld leegstand of woningkwaliteit op te volgen. Als er een verwerkersovereenkomst is tussen gemeente X en de IGS, kan de gemeente de IGS toegang geven tot de gegevens (enkel voor deze specifieke opdracht).

Een zeer generiek sjabloon van zo een verwerkersovereenkomst conform de GDPR vindt u op de VVSG website.

Het is inderdaad een standaarddocument dat voor elk lokaal bestuur dezelfde engagementen bevat. Na registratie van jullie interesse sturen we een gepersonaliseerde versie met aangepaste naam van jullie lokaal bestuur en opgegeven startdatum. Hier meer info over de implementatie.

Een GDPR compliance attest bestaat niet. Er staat in de GDPR nergens een omschrijving wat zo'n attest moet bevatten. 

Er is momenteel sprake van een soort van certificatie die er op termijn kan komen. Maar vandaag is er geen enkel wettelijk document of procedure die beschikbaar is.

Onze veiligheidsconsulent is wel een Data Protection Impact Assessment (DPIA) aan het uitwerken.  Eenmaal deze DPIA volledig is afgewerkt zal hij een document kunnen opmaken met de resultaten van de DPIA en met de bevestiging dat VLOK GDPR-compliant werkt. 

De betrokkene moeten inderdaad aangeschreven worden als het een verwerking is die niet krachtens een wet, decreet of ordonnantie wordt bepaald. VLOK bevat echter enkel wettelijke verplichte verwerkingen waardoor de vrijstelling van informatieplicht van art. 57 maakt dat informeren via een aangetekend schrijven niet nodig is in VLOK.

• Sinds de release van maart 2021 kunt u onderzoeken categoriseren via een veld 'Eigen gemeentelijke initiatieven' op Onderzoek > Overzicht. Zie Hoe categoriseer ik een onderzoek als aanvullende IGS activiteit of als eigen gemeentelijk initiatief?

• Voor maart 2021 was dit nieuwe veld niet beschikbaar.  De workaround was een externe referte opgeven die verwijst naar het pro-actieve project bv PAP1, PAP2. 

• De toepassingsbeheerder van uw lokaal bestuur kan briefsjablonen voor pro-actieve projecten eenvoudig toevoegen aan bestaande documenttypes. Zie Hoe beheer ik sjablonen en pas ze aan aan de huisstijl van mijn organisatie? Als u naast de bestaande documenttypes nog andere types wilt toevoegen, kunt u dit vragen aan via vlok@vlaanderen.be. Na goedkeuring van de testfeedback meeting, kan onze beheerder van de VLOK-documenten de nieuwe documenttypes snel een eenvoudig toevoegen.

Het onderscheid tussen een procedure via de Vlaamse Wooncode, vanaf 1/1/2021 de Vlaamse Codex Wonen, en een procedure via de Nieuwe Gemeentewet blijft gelijk aan hoe er nu wordt gewerkt. Een onbewoonbaarverklaring via NGW is aangewezen wanneer sprake is van een acuut gevaar voor openbare gezondheid en/of veiligheid.

Het Kaderbesluit sociale huur, vanaf 1/1/2021 opgenomen in het Besluit Vlaamse Codex Wonen, houdt rekening met de nieuwe technische verslagen. Zie daarvoor de voorrangsregels in artikel 6.19:

de kandidaat-huurder die in de gemeente waar de toe te wijzen woning ligt, zijn hoofdverblijfplaats had in een woning op de datum waarop die:

a) onbewoonbaar werd verklaard overeenkomstig artikel 135 van de Nieuwe Gemeentewet;

b) ongeschikt werd verklaard met toepassing van artikel 15 of 16bis van de Vlaamse Wooncode, als die woning op het technisch verslag minstens drie gebreken van categorie II of III vertoont onder de hoofdrubrieken "Omhulsel" of "Binnenstructuur";

De tekst ivm toekennen van punten voor het toewijzen van een SVK Sociaal verhuurkantoor. Een Sociaal Verhuurkantoor (afgekort SVK) huurde woningen op de private woningmarkt om ze daarna tegen een redelijke huurprijs te verhuren aan woonbehoeftige gezinnen en alleenstaanden. Sinds eind juni 2023 vormen alle sociale huisvestingsmaatschappijen (SHM’s) en sociale verhuurkantoren (SVK’s) één woonactor met maar één speler per gemeente: de woonmaatschappij. Elke woonmaatschappij opereert in een uniek, niet-overlappend werkingsgebied. woning moet nog worden gewijzigd. Het is de bedoeling dat de wijziging analoog zal zijn met bovenstaande.

Van zodra een woning een gebrek scoort in categorie II is de woning ongeschikt. Van zodra er een gebrek is van categorie III is de woning ongeschikt en onbewoonbaar.us een woning met 2 gebreken in categorie II is ongeschikt. Scoort deze woning ook één of meerdere gebreken in categorie III dan is deze ongeschikt en onbewoonbaar

Zie Hoe berekent VLOK de resultaten?

Deze norm is een hulpmiddel, zeker geen regel, die kan helpen bij het bepalen of er al dan niet sprake is van overbewoning. In de eerste plaats moet, geval per geval, gekeken worden of het teveel aan bewoners in een woning een gevaar oplevert voor gezondheid en/of veiligheid, of het teveel aan bewoners een mensonwaardige situatie tot gevolg heeft.

Omstandig verslag bij onbewoonbaarheid verdwijnt. De onbewoonbaarheid wordt immers gekoppeld aan een of meerdere gebreken van categorie III. Enkel indien er sprake is van overbewoning moet er een omstandig verslag worden gemaakt. VLOK maakt per overbewoonde entiteit een omstandig verslag aan. In VLOK zijn een aantal standaard tekstfragmenten beschikbaar die de woningcontroleur moeten helpen bij het opmaken van het omstandig verslag.

Zie Hoe maak ik de verslagen aan?

Dergelijke procedures start je best op als initiatief burgemeester. Enkel indien je de brandweer, de facto de bevelvoerder van de brandweer, wil betrekken bij het verder verloop van de procedure, moet het verzoek aan de vormvereisten voldoen (aangetekend en gemotiveerd)

Dergelijke termijn is niet voorzien. Enkel de termijn van 75 dagen. Indien na het verstrijken van deze termijn geen advies is van Wonen Vlaanderen kan de burgemeester een beslissing nemen zonder advies. Voorwaarde is dat de gemeente zelf een conformiteitsconformiteitsonderzoek uitvoerde. Komt er na de periode van 75 dagen maar vóór de burgemeester een beslissing neemt, toch een advies, dan moet de burgemeester zijn beslissing alsnog baseren op het advies van de Gewestelijk Ambtenaar

Een gemeente is niet verplicht om de WP te gebruiken. Indien een gemeente interesse heeft om de WP te gebruiken, is het best om eerst enkele afwegingen te maken. Deze kunnen o.a. zijn :

• Voeren we de WP voor alle vragen ivm woningkwaliteit?

  • Men zou er kunnen voor kiezen om verzoeken van bewoners via “gewone procedure” te behandelen en meldingen van bv politie, OCMW,… eerst aan te pakken via WP

  • Indien blijkt dat de bewoner de eigenaar nog niet in kennis stelde van de gebrken zou men er kunnen voor kiezen om steevast eerst de WP een kans te geven

• Hebben wij, of het IGS waar we mee samenwerken, voldoende beschikbaar personeel om WP te voeren

• Kunnen interne processen versneld worden om termijnen binnen de WP makkelijker te halen

• Wie bepaalt de hersteltermijn?

• Voeren we een WP indien we weten dat de eigenaar meerdere woningen heeft waarmee kwaliteitsproblemen zijn

• ….

Geldende rechtspraak stelt dat indien een aangetekende zending niet of laattijdig wordt afgehaald, je er mag van uit gaan dat de bestemmeling deze ontvangen heeft 3 werkdagen na het verzenden van de zending

Het is inderdaad de bedoeling dat elk verzoek/melding onmiddellijk ingevoerd wordt in VLOK. Op deze manier wordt de gebruiker ondersteund bij het bewaken van termijnen. Tevens kunnen er uit VLOK rapporten getrokken worden om bv het aantal verzoeken/meldingen te kunnen monitoren. Indien input in VLOK onvolledig is, zullen ook de resultaten in de rapporten niet correct zijn.

Om de WP te kunnen voeren moeten eerst twee belangrijke termijnen worden gehaald :

• Er moet binnen de 14 dagen te rekenen vanaf de datum van het verzoek/melding een conformiteitsconformiteitsonderzoek gedaan worden

• Binnen de maand na het verzoek/melding een hersteltermijn worden toegekend

Enkel indien aan deze twee voorwaarden is voldaan, kan de gemeente de WP voeren.

Inderdaad. Dagelijks lopen er taken. Indien bepaalde termijnen niet gehaald zijn, zal VLOK niet toestaan dat verdere stappen worden gezet. Bv indien niet tijdig een conformiteitsonderzoek is uitgevoerd (binnen de 14 dagen na het verzoek/melding een hersteltermijn toekennen) zal het niet mogelijk zijn om de WP te voeren. VLOK houdt wel rekening met een termijn van 7 dagen om gegevens in te voeren. Indien het conformiteitsonderzoek tijdig is uitgevoerd, heeft men nog 7 dagen om de gegevens in VLOK in te brengen.

Zie OpvolgingWaarschuwingsprocedure

Bij de WP is bewust gekozen om weinig formalisme in te bouwen. Er is niet bepaald dat het toekennen van hersteltermijn door burgemeester of het College moet gebeuren. Mede omdat de termijnen strikt zijn, verdient het aanbeveling om het bepalen van de hersteltermijn door de dossierbehandelaar/woningcontroleur/diensthoofd/… te laten doen. Evenmin is het communiceren van de hersteltermijn onderhevig aan vormvereisten. Het kan dus volstaan om deze communicatie bv per mail of zelfs telefonisch te doen. Het is wel belangrijk dat je kan aantonen dat de hersteltermijn werd toegekend. Gemeenten die dat willen, kunnen deze melding nadien nog formaliseren via een brief getekend door burgemeester en Algemeen Directeur, maar dit is geen verplichting.

Er is geen beroep mogelijk tegen de beslissing van de gemeente om de WP op te starten, noch tegen de looptijd van de hersteltermijn.

Zoals in vorig antwoord gesteld, zijn er geen formele vereisten in verband met communicatie met de betrokkenen. Zeker bij kleinere gebreken hebben alle betrokkenen er baat bij om optimaal mee te werken en toegang tot de woning te verlenen. De huurder doet zijn voordeel omdat de gebreken vlugger hersteld (kunnen) worden, de eigenaar ontsnapt via de WP aan een mogelijk besluit tot ongeschiktheid/onbewoonbaarheid, gesteld natuurlijk dat hij de gebreken binnen de afgesproken termijn herstelt.

De maximale hersteltermijn bedraagt 3 maand te rekenen vanaf de datum van verzoek/melding. Bij het bepalen van de hersteltermijn houdt men best rekening met de ernst van de gebreken en met het aantal gebreken. In sommige gevallen zal een termijn van een paar weken volstaan om de gebreken weg te werken; in andere gevallen zijn de gebreken van die aard dat herstel binnen de maximale hersteltermijn niet mogelijk is. In dit laatste geval lijkt de WP ons minder aangewezen.

Ook indien men ondervindt dat de eigenaar niet geneigd is om de gebreken binnen de maximale hersteltermijn te herstellen, moet men zich de vraag stellen of de WP het meest aangewezen instrument is om een positief resultaat te behalen.

Deze mogelijkheid bestaat inderdaad. Dit zou echter een uitzonderlijke situatie moeten zijn. Het is juist de bedoeling van de WP dat de gebreken op korte termijn kunnen worden hersteld. Indien men van oordeel is dat er weinig kans is op succes, is het aangewezen om onmiddellijk de procedure OO op te starten.

Indien op het einde van de WP blijkt dat de gebreken niet opgelost zijn en dus de procedure OO wordt opgestart, kan de gemeente die ontvoogd is er voor opteren om na de hoorplicht onmiddellijk en besluit te nemen en geen bijkomende mogelijkheid tot herstel toe te kennen aan de eigenaar. Een niet ontvoogde gemeente kan dit ook beslissen, weliswaar na advies van de Gewestelijk Ambtenaar.

De regelgeving voorziet geen termijn waarbinnen het CA moet worden afgeleverd. Bij een hercontrole is de datum van de hercontrole van belang. Het is natuurlijk best om het CA af te leveren kort nadat de hercontrole plaats vond.

Wanneer na hercontrole blijkt dat de gebreken niet hersteld zijn, zet VLOK de WP over naar een procedure OO. De startdatum van deze procedure is dan de datum van het eerste conformiteitsonderzoek + 3 maand. De dossierbeheerder van de niet ontvoogde gemeente vraagt via de actieknop een advies aan Wonen Vlaanderen. De woningcontroleur van Wonen Vlaanderen plant zo vlug als mogelijk het conformiteitsonderzoek in, zodat het advies van Wonen Vlaanderen binnen de vooropgestelde termijn aan de gemeente kan worden overgemaakt.

Elke nacht controleert VLOK alle WP met een gekoppelde ondertekende hercontrole met als resultaat dat de woning niet conform is. Dergelijke WP worden overgezet naar een procedure OO. Zie OpvolgingWaarschuwingsprocedure

Wanneer de toegekende hersteltermijn nog niet verstreken is, en de HZR wil en kan de nieuwe gebreken binnen de hersteltermijn in orde brengen, zou je er kunnen voor opteren om een bijkomende hercontrole te doen. Deze hercontrole moet dan wel gebeuren binnen de toegekende hersteltermijn.

De gemeente is niet verplicht om deze werkwijze te volgen. Men kan er ook voor opteren om het conformiteitsonderzoek in VLOK in te voeren en zo VLOK de WP te laten overzetten naar een procedure OO.

Net zoals in de procedure OO, moet er bij het doorlopen van de WP medewerking zijn van de bewoner. Kan men de woning niet betreden en dus geen vaststellingen doen, heeft de burgemeester verschillende mogelijkheden.

• Blijkt uit de melding niet dat er ernstige gebreken aan de woning zijn, kan de burgemeester beslissen om het verzoek/melding af te wijzen omdat de woning niet toegankelijk was;

• Blijkt echter uit vaststellingen die men kon doen langs de buitenkant van de woning, dat er aanwijzingen zijn dat de woning (ernstige) gebreken heeft, kan men proberen om de bewoner te overtuigen om toegang te geven. Eventueel kan hiervoor ook beroep worden gedaan op familie, buren; OCMW,…

• Indien men van oordeel is dat de gebreken in de woning van die aard zijn dat ze een gevaar opleveren voor de bewoners, kan de burgemeester een toegangsbevel opmaken waarmee men op een legitieme manier de woning kan betreden

• Bij de WP is de startdatum de datum van de melding/verzoek.

• bij procedure OO op vraag van een belanghebbende is de startdatum de datum van het verzoek

• bij procedure OO op initiatief van de burgemeester is de startdatum van de procedure de datum waarop men beslist om de procedure te starten, met andere woorden de datum waarop de procedure wordt gemaakt in VLOK.

• bij procedure OO op initiatief burgemeester nadat eerst een WP gestart werd, is de startdatum van de procedure de datum waarop men beslist om de procedure te starten

• bij procedure OO nadat tijdens de WP geen melding van herstel kwam, is de startdatum van de procedure OO de dag na het verstrijken van de hersteltermijn

• bij procedure OO nadat uit de hercontrole van de WP bleek dat de woning niet voldoende hersteld werd, is de startdatum van de procedure OO de datum van het eerste conformiteitsonderzoek + 3 maand.

Ontvoogde gemeenten die na de WP een procedure OO starten, hoeven hiervoor geen advies te vragen aan Wonen Vlaanderen. Van zodra een gemeente een CA aflevert, of een besluit neemt, wordt Wonen Vlaanderen hiervan in kennis gebracht via een taak in VLOK.

Alle termijnen zijn kalenderdagen.

Deze inschatting kan je inderdaad pas maken na het conformiteitsonderzoek én nadat je contact had met de HZR. De kans op herstel binnen korte termijn is mede afhankelijk van de bereidheid van de HZR om de gebreken aan te pakken. We raden aan om pas een hersteltermijn te bepalen nadat je contact had met de HZR. Door het tijdig bepalen van de hersteltermijn, start je de WP op.

Indien de melding gestart is zonder een formeel verzoek, bv na een mondelinge vraag, en de gemeente is van oordeel dat een WP niet aangewezen is, kan je op twee manieren een procedure OO opstarten :

• Ofwel op eigen initiatief van de burgemeester

• Ofwel door de melder te vragen om een formeel verzoek in te dienen

De laatste werkwijze lijkt ons omslachtig en bevelen we zeker niet aan.

Verzoek moet worden gelezen als een formeel verzoek om de procedure OO op te starten. Dit formeel verzoek wordt ingediend via hetzij een aangetekende brief of mail, hetzij na een schriftelijke vraag afgegeven aan het loket én waarvoor een ontvangstbewijs wordt afgeleverd. Dit verzoek kan worden ingediend door eenieder die een belang kan aantonen en moet .gemotiveerd en gegrond zijn.

Daarnaast kunnen ook de Gewestelijk Ambtenaar, de voorzitter van het OCMW, een sociale woonorganisatie, de wooninspecteur of het gemeentebestuur dergelijk verzoek indienen.

Dit verzoek vormt de start van de procedure OO; maar de gemeente kan beslissen om de WP op te starten indien men van oordeel is dat er een reëel kans op succes is, met andere woorden men van oordeel is dat de gebreken binnen korte termijn kunnen worden hersteld/

Een melding is elke vraag om een controle van een woning te doen, zonder dat er vormvereisten verbonden zijn aan het indienen van de vraag. De vraag hoeft dus niet aangetekend, noch schriftelijk te zijn. Wel moet de gemeente voor elke melding die ze ontvangt, een ontvangstbewijs afleveren samen met informatie over de procedures.

Indien deze melding niet leidt tot het opstarten van de WP (geen tijdig conformiteitsonderzoek of hersteltermijn bepaald, of geen kans op tijdig herstel,…) kan er op basis van de melding geen procedure OO worden opgestart. Gemeenten die een procedure OO willen voeren, starten de procedure OO best op initiatief burgemeester.

In wezen zijn vele vaststellingen subjectief. Wat voor de ene woningcontroleur eerder een lokaal gebrek is, kan door een andere woningcontroleur als een groter gebrek worden beschouwd. Belangrijk is dat de vaststellingen voldoende gemotiveerd zijn.

Hetzelfde geldt bij de keuze om al dan niet de WP op te starten.

De keuze om een procedure OO te starten en niet te kiezen voor de WP heeft in beginsel geen nadelige gevolgen voor de HZR. Ook tijdens de procedure OO kan de HZR gebreken herstellen zodat er geen besluit OO moet worden genomen. Daarenboven heeft een HZR na een besluit in de procedure OO de mogelijkheid om beroep in te dienen tegen een beslissing van de burgemeester. Een beroepsmogelijkheid die in de WP niet is voorzien.

Er zullen in VLOK een aantal documenttypes beschikbaar zijn die kunnen gebruikt worden in de WP. Gemeenten die dat wensen kunnen deze documenttypes gebruiken om eigen sjablonen te maken.

Een formeel aanstellingsbesluit is niet vereist. Het verdient natuurlijk aanbeveling dat er binnen de gemeenten afspraken gemaakt worden over wie de beslissing neemt om al dan niet de WP op te starten. Eventueel kan dit ook geregeld worden via een aanstellingsbesluit.

Inderdaad, indien er niet tijdig een melding van herstel volgt, of deze melding niet in VLOK wordt geregistreerd, zal VLOK de WP afsluiten en automatisch een procedure OO starten . De startdatum van de procedure OO is de datum van het verstrijken van de herteltermijn + 1 dag. Een niet ontvoogde gemeente moet via een manuele actie nog advies vragen aan de Gewestelijk Ambtenaar van Wonen Vlaanderen, dit gebeurt niet automatisch.

Je zal in de WP geen CA meer kunnen maken, de WP werd immers automatisch afgesloten, zie vorige vraag. De gemeente zal wel via een procedure CA een CA kunnen aanmaken. Wonen Vlaanderen ziet dit CA in VLOK, van zodra het getekend is. De gemeente kan ook de procedure OO stopzetten, via het actiemenu. Men kan een procedure OO stopzetten zolang er geen advies is van Wonen Vlaanderen. Via een taak wordt Wonen Vlaanderen geïnformeerd dat de gemeente de procedure stopzette.

Klopt. De gemeente is niet verplicht om te kiezen voor een WP. De WP is een bijkomende mogelijkheid die gecreëerd werd met als bedoeling om gebreken snel te laten herstellen zonder dat de procedure OO wordt opgestart. Deze procedure is formalistischer en aan meer vormvereisten onderworpen.

Inderdaad, de gemeente voert de WP autonoom, zonder tussenkomst van Wonen Vlaanderen.

A :Indien er geen tijdig herstel is gemeld, of indien uit de hercontrole blijkt dat de gebreken niet hersteld zijn, wordt de WP overgezet naar een procedure OO. Op dat moment is het niet meer mogelijk om opnieuw voor de WP te kiezen.

De decreetgever spreekt van “gemeente” zonder verder te specifiëren. Het is dus best om binnen de gemeente op voorhand afspraken te maken wie beslist over het al dan niet opstarten van de WP en wanneer men deze keuze maakt.

indien je met ambtshalve verzoek een beslissing bedoelt van de burgemeester of een interne dienst van de gemeente, lijkt ons dat wel. Het zou al te gek zijn om te eisen dat de burgemeester of een interne dienst een aangetekend schrijven moeten doen om procedure OO op te starten.

Indien de melding schriftelijk gebeurt, deze melding gemotiveerd is en de gemeente levert een ontvangstbewijs af, dan spreken we van een verzoek.

Er wordt dus bij de WP beroep gedaan op de bereidheid van de bewoner om een conformiteitsonderzoek binnen de 14 dagen te laten doorgaan? Wat als de huurder de verzoeker is en van slechte wil is? Dan kan er geen WP opgestart worden

Wanneer de gemeente een hersteltermijn toekende en het herstel niet tijdig wordt gemeld, of het herstel niet uitgevoerd werd, start de procedure OO automatisch op. De burgemeester kan er dan voor opteren om deze procedure OO stop te zetten, indien hij van oordeel is dat de bewoner verhindert dat de gebreken worden hersteld. Deze beslissing moet echter met de nodige voorzichtigheid worden genomen. Misschien is het beter om de procedure OO verder te zetten en de verhuurder aan te raden om via de Vrederechter de huurder te laten verplichten om de werken te laten uitvoeren.

Indien het eerste conformiteitsonderzoek niet kan doorgaan binnen de 14 dagen na de melding kan er inderdaad geen WP worden opgestart. De gemeente kan dan kiezen om de procedure OO op te starten (indien de melding als een formeel verzoek kan worden gezien) of om de melding af te wijzen en ook geen procedure OO op te starten, omdat de bewoner geen toegang verleent tot de woning.

Dit is als zodanig niet als verplichting opgenomen in de Vlaamse Codex Wonen 2021. Je kan een verzoek of een melding niet afwijzen omdat de eigenaar door de huurder nog niet in kennis werd gesteld van de gebreken. We bevelen echter wel sterk aan dat de bewoner de eigenaar op de hoogte brengt van de gebreken.

De gemeente beslist autonoom of men al dan niet kiest om de WP een kans te geven. Situaties waarbij de huurder geen toegang verleent om werken uit te voeren, zijn hoger beschreven.

De beslissing om al dan niet een WP te starten, neem je best nadat je tijdig een conformiteitsonderzoek gedaan hebt én nadat je de intenties van de HZR kent. De keuze om de WP op te starten, biedt geen 100% zekerheid dat gebreken tijdig worden hersteld. Indien er niet te veel gebreken zijn en de HZR is bereid om werken te doen, denken we dat de kans reëel is dat veel klachten een oplossing zullen krijgen zonder dat de procedure OO moet worden gevoerd.

Er moet een conformiteitsconformiteitsonderzoek worden uitgevoerd. Dit conformiteitsonderzoek gebeurt aan de hand van het technisch verslag. Een loutere vaststelling van de gebreken in een beschrijvend verslag is dus onvoldoende.

Neen. Wanneer er na het doorlopen van de WP de woning conform blijkt, moet de burgemeester een CA afleveren.

De gemeente kan enkel een vergoeding vragen voor het behandelen van een aanvraag tot afgifte van een CA. In een WP is er geen aanvraag tot afgifte, en kan de gemeente dus geen vergoeding vragen.

Neen. Om een besluit OO op te heffen, is er eerst een melding dat de gebreken weggewerkt zijn. Logischerwijs komt deze melding van de HZR. Dergelijke melding wordt gezien als de aanvraag voor het afleveren van een CA.

Enkel om het CA gratis te kunnen afleveren na de WP moet het gemeentelijk reglement niet worden aangepast. Lees best je gemeentelijk reglement na. Tot 31/12/2020 bepaalt de Vlaamse Wooncode dat een vergoeding kan gevraagd worden voor het afleveren van een CA. Vanaf 1/1/2021 kan je een vergoeding vragen voor het behandelen van een aanvraag tot afgifte van een CA. Je past op dat punt dus best je reglement aan.

In dergelijke gevallen is niet voorzien dat er automatisch een CA volgt. De koppeling tussen WP en CA is er enkel wanneer uit een hercontrole blijkt dat gebreken die er waren bij het eerste conformiteitsonderzoek, weggewerkt zijn en de woning conform is. Indien tijdens het eerste conformiteitsconformiteitsonderzoek blijkt dat de woning conform is, kan de burgemeester kiezen om al dan niet een CA af te leveren. In VLOK handel je dat af via de procedure CA.

Worden de vergoedingen voor het behandelen van een aanvraag tot afgifte van een CA automatisch geindexeerd?

De maximale vergoedingen zijn vastgelegd in het Besluit Vlaamse Codex Wonen 2021. Deze bedragen :

• 90 euro voor een zelfstandige woning;

• 90 euro voor een kamerwoning, verhoogd met 15 euro per kamer, met een maximum van 1.775 euro per gebouw.

Indien de gemeente de bedragen wil indexeren, moet dit opgenomen zijn in het gemeentelijk reglement. Duid dit ook aan in VLOK. In VLOK zal de indexering jaarlijks automatisch doorgevoerd worden.

Het Decreet Vlaamse Codex Wonen 2021 voorziet dat Wonen Vlaanderen ook een vergoeding kan vragen voor het behandelen van een aanvraag tot afgifte van een CA. De modaliteiten hieromtrent moeten nog worden uitgewerkt.

Indien dit opgenomen is in een gemeentelijk reglement kan de gemeente een vergoeding vragen.

Dit is niet expliciet geregeld in de Vlaamse Codex Wonen 2021. Echter indien een CA wordt geweigerd, is de woning niet conform. Een niet-conforme woning mag niet worden verhuurd. De burgemeester kan in dit geval een procedure OO opstarten. We raden aan om deze procedure maar op te starten als de periode van 30 dagen verstreken is waarbinnen de HZR een tweede opinie kan vragen aan de Gewestelijk Ambtenaar van Wonen Vlaanderen. Voor een goed begrip, deze tweede opinie is niet bedoeld om na herstel van gebreken een CA aan te vragen bij Wonen Vlaanderen. Tweede opinie kan slechts opgestart worden indien HZR het niet eens is met de vaststellingen gedaan in eerste aanleg.

De burgemeester kan er ook voor kiezen om de WP te starten. Rekening houdend met de ernst van de vastgestelde gebreken kan men een hersteltermijn toekennen.

Het algemeen principe is dat brieven van een gemeente ondertekend worden door de burgemeester en de Algemeen Directeur

Art. 280 van het decreet over het lokaal bestuur: "De burgemeester kan zijn bevoegdheid tot ondertekening opdragen aan een of meer leden van het college van burgemeester en schepenen, tenzij de bevoegdheid betrekking heeft op de ondertekening van de notulen, vermeld in artikel 277. Hij doet dat schriftelijk via een informatiedrager naar keuze. Die opdracht kan op elk moment worden herroepen. De schepen aan wie de opdracht is gegeven, vermeldt die opdracht bij zijn handtekening.

Art. 283 van het decreet over het lokaal bestuur “De algemeen directeur kan zijn bevoegdheid tot ondertekening of mede-ondertekening opdragen aan een of meer personeelsleden van de gemeente, tenzij die bevoegdheid betrekking heeft op de ondertekening van de notulen en het zittingsverslag van de gemeenteraad en van de notulen van het college van burgemeester en schepenen. Hij doet dat schriftelijk via een informatiedrager naar keuze. Die opdracht kan op elk moment worden herroepen”. .

We hebben geen concept van dossier.  Dat belet niet dat je alle documenten die samenhoren binnen een procedure of een ander item eenvoudig samen kunt bekijken via Documenten overzicht vanop bv. de hoofdprocedure.  VLOK toont dan alle documenten die gelinkt zijn aan de hoofdprocedure. 

Via de documentenfilter kan je het aantal documenten uitbreiden of verminderen door de filter aan te passen.

Zie Hoe bekijk ik een overzicht van documenten voor een specifiek VLOK-item?

Indien het advies van Wonen Vlaanderen gegeven wordt in 2020 en de gemeente doet een hercontrole in 2021, is er geen probleem. De beslissing wordt dan genomen op basis van het nieuwe conformiteitsconformiteitsonderzoek van de gemeente.

Toch wel. De hercontrole zal, nemen we aan, gebeuren nav de aanvraag tot afgifte van een CA. Deze procedure staat volledig los van eerder gevoerde procedures. Wat niet zal kunnen is een conformiteitsonderzoek doen in 2020 en een beslissing OO nemen in 2021, tenzij de beslissing is dat er uitstel verleend wordt om werken te doen, of dat de burgemeester beslist om geen besluit OO te nemen.

Verschillende mogelijkheden. Best eerst contact nemen met de dossierbehandelaar van Wonen Vlaanderen om in samenspraak een van onderstaande mogelijkheden te kiezen

1. Administratieve procedure opgestart door een vraag van een belanghebbende

   • Ofwel, gemeente start nieuwe procedure, met dezelfde gegevens als in de lopende procedure (datum verzoek, verzoeker,…) en vraagt nieuw advies

     • De oude procedure in VLOK wordt afgesloten. Doordat de gegevens van de eerste procedure overgenomen worden, blijft beroepstermijn voor de initiële verzoeker dezelfde.

     • Afsluiten gebeurt via databank en op vraag van dossierbehandelaar Wonen Vlaanderen.

   • Ofwel, gemeente start nieuwe procedure, initiatiefnemer burgemeester en vraagt nieuw advies

     • De oude procedure in VLOK wordt niet afgesloten. Initiële verzoeker moet zijn rechten op beroep kunnen blijven uitoefenen. Hij haalt deze rechten uit de startdatum van de eerste procedure.

     • Deze procedure wordt pas afgesloten nadat er een beslissing genomen is in de nieuwe procedure. Afsluiten gebeurt via databank en op vraag van dossierbehandelaar Wonen Vlaanderen

2. Administratieve procedure, huursubsidie, bij ontvoogde en niet ontvoogde gemeente

   • Gemeente start nieuwe procedure op initiatief burgemeester en vraagt advies. Aandacht vereist van DB Wonen Vlaanderen. DB vraagt conformiteitsonderzoek aan woningcontroleur van het zelfde type als in de eerste procedure. Op deze manier blijft de link met het huursubsidie dossier behouden.

Het nieuwe technisch verslag wijzigt niets aan de procedures voor behandeling van een aanvraag huursubsidie. Lopende procedures OO, opgestart nav een aanvraag huursubsidie, worden idealiter nog dit jaar beëindigd. Lukt dit niet, verwijzen we naar bovenstaand antwoord.

Wonen Vlaanderen focust de laatste weken van 2020 vooral op conformiteitsonderzoeken ikv huursubsidie. Wanneer een gemeente een klacht krijgt ivm gebreken aan een woning, houdt niets een gemeente tegen om toch nog een verkennend conformiteitsconformiteitsonderzoek te doen. Men kan op deze manier inschatten of de klacht gegrond is, eventueel informeel de eigenaar contacteren en polsen naar diens intenties,…

Niet ontvoogde gemeenten raden we aan om adviesvragen door te sturen naar Wonen Vlaanderen. De conformiteitsconformiteitsonderzoeken zullen weliswaar pas na 1/1/2021 worden uitgevoerd, maar kunnen reeds worden ingepland.

Ontvoogde gemeenten kunnen, afhankelijk van beschikbare tijd en werklast wel nog pogen om procedures af te ronden waarvoor in 2020 een conformiteitsconformiteitsonderzoek werd gedaan. Lukt dit niet, zullen deze gemeenten in 2021 een nieuw conformiteitsonderzoek moeten doen om een besluit OO of beslissing “woning voldoet” te kunnen nemen

Indien de gemeente de gewoonte heeft om een soort advies te maken om de burgemeester toe te laten een oordeel te vellen over de beslissing, lijkt het ons aangewezen om in bovenstaand geval een nieuw advies te maken. In het nieuwe verslag zijn er “nieuwe” gebreken (bv ontbreken rookmelders). Ook het wegvallen van puntenquotering kan in sommige gevallen tot een ander resultaat leiden.

Neen dit kan inderdaad niet. De datum waarop je het conformiteitsonderzoek doet, is bepalend voor het type van het verslag. VLOK zal automatisch het correcte verslag kiezen, rekening houdend met de datum van het conformiteitsonderzoek

Neen. De datum van ondertekening geldt als datum afgifte. Deze datum is in 2020 dus stelt er zich geen probleem. Wanneer het CA verstuurd wordt heeft geen invloed op geldigheid.

Er is hierover een afspraak tussen Wonen Vlaanderen en de SVK sector. Wanneer uit een conformiteitsonderzoek van een woning die het SVK in beheer heeft, of in beheer wenst te nemen, blijkt dat de woning niet conform is, verstuurt VLOK op het ogenblik dat de woningcontroleur het onderzoek ondertekent, een mail naar het SVK. Via deze mail krijgt het SVK het onderzoeksverslag en geven we het SVK een maximale termijn van 6 weken om de gebreken te herstellen. Slaagt het SVK er in om de gebreken binnen deze termijn te (laten) herstellen, verwittigen ze de woningcontroleur die een nieuw onderzoek inplant. Soms kan het herstel aangetoond worden met foto’s en is een nieuw conformiteitsonderzoek niet nodig.

Slaagt het SVK er niet in om de woning tijdig te (laten) herstellen start Wonen Vlaanderen de procedure OO op.

Deze afspraak blijft geldig in 2021

Indien een gemeente een reglement heeft over beperking in tijd van de geldigheid van het CA moet dat reglement zeker aangepast worden als de geldigheidsduur van een CA bepaald werd in functie van de punten die een woning scoort. Daarnaast bevelen we aan om in alle reglementen de verwijzingen naar de Vlaamse Wooncode te wijzigen naar Vlaamse Codex Wonen 2021

In de subsidievoorwaarden voor een IGS is opgenomen dat wijzigingen aan reglementen mbt wonen moeten besproken worden op het lokaal woonoverleg. In principe moet dit gebeuren alvorens de wijzigingen van kracht gaan. In veel gemeenten zal echter geen lokaal woonoverleg meer plaats vinden in 2020. De begeleiders lokaal woonbeleid verzekeren ons dat in dit specifiek geval de wijzigingen ook kunnen aangekaart worden in het eerste lokaal woonoverleg van 2021 zonder dat dit een gevolg heeft voor de subsidies van het IGS

Wat indien een sloopvergunning wordt voorgelegd maar nadien blijkt dat de woning niet gesloopt is?

De inventarisbeheerder staat een opschorting van de heffing toe wanneer de HZR onder andere een renovatie schema voorlegt. De opschorting bedraagt maximaal twee jaar vanaf de datum van het voorleggen van het renovatieschema (zie lager). De werken moeten wel betrekking hebben op die onderdelen van de woning die tijdens het conformiteitsconformiteitsonderzoek gebreken vertoonden.

Op het einde van de periode van opschorting moeten de werken voltooid zijn én moet de woning uit VIVOO geschrapt zijn, tenzij er een andere vrijstelling of opschorting loopt.

Wanneer niet aan deze voorwaarden voldaan is, moeten de opgeschorte heffingen alsnog betaald worden.

Hetzelfde geldt indien men een sloopvergunning voorlegt. Indien op het einde van de toegestane periode van opschorting blijkt dat de woning niet gesloopt is, moeten de opgeschorte heffingen alsnog betaald worden

Het gedetailleerde renovatieschema bevat al de volgende stukken:

1. een tekening of schets van de woning met aanduiding van de geplande werken;

2. een volledige opsomming en korte beschrijving van alle geplande werken;

3. een raming van de kosten van de geplande werken via een van de volgende stukken:

   1. een offerte voor de levering en plaatsing van materialen door een aannemer;

   2. een offerte voor de levering van materialen als de werken in eigen beheer worden uitgevoerd;

   3. een combinatie van beide offertes;

4. een fotoreportage van de delen van de woning die gerenoveerd worden.

Deze oplijsting staat ook op het aanvraagformulier voor vrijstelling/opschorting dat Wonen Vlaanderen aan de HZR bezorgt. Is natuurlijk enkel van toepassing indien Vlaanderen een heffing vestigt.

Het belastbaar voorwerp is de woning die OO verklaard werd en dus opgenomen werd in VIVOO.

Soms gebeurt het dat deze woning na opname op VIVOO onderverdeeld wordt in verschillende al dan niet zelfstandige woningen. Of zijn er in een pand verschillende al dan niet zelfstandige woningen opgenomen in VIVOO en worden deze omgevormd tot één of meerdere andere woningen. Wanneer uit een conformiteitsconformiteitsonderzoek blijkt dat de nieuwe toestand conform is, wordt voor de nieuwe toestand een CA afgeleverd. Door dit CA worden de woningen uit VIVOO geschrapt die oorspronkelijk opgenomen waren. Bijkomende voorwaarde is wel dat de wijziging van het aantal entiteiten vergund is.

Er stelt zich echter een probleem wanneer de nieuwe toestand evenmin conform is. Voor de nieuwe toestand wordt een procedure OO opgestart. Indien de burgemeester de nieuwe toestand OO verklaart, wordt ook de nieuwe toestand op VIVOO opgenomen. VLABEL, die de Vlaamse heffing int, vestigt geen heffing op de oude toestand omdat deze niet meer bestaat. Ook indien de nieuwe toestand gerealiseerd werd zonder omgevingsvergunning. Op deze manier ontsnapt de HZR aan een heffing. Om dit tegen te gaan werd in de Vlaamse Codex Fiscaliteit het weerlegbaar vermoeden ingeschreven dat een woning die op VIVOO is opgenomen, ononderbroken blijft voorbestaan vanaf de opname tot op het moment dat deze uit VIVOO geschrapt is. Dit vermoeden kan enkel weerlegd worden indien de woning ophoudt te bestaan nadat werken zijn gedaan die het voorwerp uitmaken van een omgevingsvergunning.